RİZE: 53 TV Rize Gündem programında konuk olan Rize Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Erdoğan Gazeteci Mustafa Bayrak in sorularını cevapladı.
İnternet üzerinden yayın yapan TV 53 Rize Gündem programında Çay ve çayın sorunları ile ilgili soruları cevaplandıran Borsa Başkanı Mehmet Erdoğan kampanyanın sona erdiğini belirterek “ Çaykur 860 bin ton, özel sektör ise 600 bin ton dolayında yaş çay aldı, özel sektör taban fiyatın altında üreticiye çay parası ödedi, elbette bunun sebepleri var, Kömür fiyatları 150 dolardan 330 dolara çıktı, elektrik fiyatları büyük zam gördü, mazot ve diğer giderler zamlandı, özel sektör maliyet hesaplarını iyi yapmak zorundaydı. Önceki yıl 5 kilo çaydan bir kilo kuru çay çıkardı şimdi 6 kilo çaydan bir kilo kuru çay çıkmakta ve maliyet hesaplarına baktığımızda 6 kilo çay 23 TL dolayında, işçilik 5 veya 6 TL, nakliye ve diğer giderler ile bir kilo kuru çayın Çaykur a maliyete 35 TL dolayında, özele ise 30 TL dolayında Kuru çay 40 TL nin altında satılmamalı, devlet altında satanlara hesap sormalı, denetimler yapılmalı ve denetimlerde altta satılan çay varsa araştırması yapılmalı, devlet tüm sektöre destek vermeli ve denetlemesini yapmalı” dedi.
Çöpten çay üretenleri ihbar ederim
Borsa Başkanı Mehmet Erdoğan çay çöpünden çay üretip sektöre zarar veren kim olursa ihbar ettiğini ve etmeye de devam edeceğini belirterek “ Kimsenin çay sektörüne zarar vermesini izin vermem, Çay bu bölgenin geleceği ve çay çöpünden kim çay yaparsa ihbardan kaçınmam” dedi.
Yeni çay alanı yapılmamalı
Bölgede 825 bin hektar alanda çay tarımı yapıldığını belirten Erdoğan “ Yeni çay alanları açılıyor ve bu çaykur ile Özel sektörü zor duruma sokacak. Ülkemizde yıllık tüketim 278 bin ton dolayında, bunun üzerine üretim olduğu taktirde sektör ve Çaykur zor durumda kalacaktır, depolarda kalacak olan çaylar gelecek yıllara aktarılacağından üreticiden sektör ve Çaykur çay alamayacaktır, yeni çay alanlarının açılmaması gerekiyor, devlet buna izin vermemeli ve Çay kanunu ile bu sınırlandırılmalı yeni çay alanı yapanlar varsa bunlar ihbar edilmeli” dedi.
Çayın kalitesi bozuldu
Yabancı işçilerin çayın kalitesini bozduğunu belirten Erdoğan “ Her yıl çaykur 30 bin tonun üzerinde çöp üretmekte, özel sektör ise 25 bin ton dolayında, bu yaş çay olarak 300 bin ton yaş çay demek ve üretici bunun bedelini alıyor, çay da mutlaka kontroller yapılmalı, üretici kaliteli çay toplamalı, sektör olarak kendim elle toplanan 2,5- 3,5 yaprak çaya 10 TL taban fiyat, makasla toplanan çaya ise 5 TL taban fiyat verdim, kimse toplamadı” dedi.
Çay kanunu çıkmalı
Rize de STK ların taşın altına elini koyması gerektiğini belirten Erdoğan “ Maalesef STK lar olarak görevimizi yapmıyoruz, bizlerin proje üreterek destek almamız gerekiyor, ancak kimse elini taşın altına koymamakta. Çay kanunu 15 yıldır konuşuluyor ve yapılan taslaklara her zaman birileri köstek olmaya devam ediyor. Mutabık kaldığımız maddelere bile sonradan itiraz edenler oluyor, Çay kanunu üreticinin haklarını savunacak tek kanun” dedi.
Çay çarşısı çok şey katacak
Çay çarşısının Kasım sonunda tamamlanacağını belirten Erdoğan “ Temmuz dan günümüze belki 10 gün hava düzgündü, yağışlı havalarda Çay bardağında çalışmak mümkün değil, gecikme nedeni bu, Kasım sonunda bitecek, Çay çarşısının ve çay bardağının Guinness kitabına girmesi için müracaat ettik, kitaba girme talebimiz ve girmemiz halinde insanlar burayı merak etmeleri bile turizm için önemli, ilimize Çay çarşısı büyük değer katacaktır, Çay çarşısında kimse istediği fiyat üzerinde satış yapamayacak ve denetimini Çay çarşısı şirketimiz yapacak, burada fiyat uygulamasına uymayanların sözleşmeleri fesih edilecek” dedi.